یک معلم اثر بخش کیست؟

معلماني اثر بخش هستند كه دستيابي به اهداف خاصي رادرنظرمي گيرند، خواه اين اهداف توسط خود آنان ويا ديگران تهيه وتدوين شده باشند، در نتيجه آنان كه به دنبال بررسي موارد افزايش اثر بخشي معلمان هستندبايداهداف مورد نظر معلمان را با دقت بشناسند،صرف نظر از اينكه چنين اهدافي توسط معلمان يا ديگران تدوين شده باشد.

نتيجه ي منطقي اين امر آن است كه معلمان اثر بخش بايد دانش و مهارتهاي مورد نياز جهت دستيابي به اهداف مورد نظر راداشته باشند ونيز بايدبتوانند آنها را در زمان مناسب به شيوه ي مطلوب و مورد انتظار به كار گيرند .

معلمان در مقام برنامه ريز وطراح آموزشي، در چند گروه قرار ميگيرند و با شناخت ويژگيهاي خاص حرفه اي يا غير حرفه اي بودن آنان مشخص مي شود .

1- معلمان حافظه گرا (غير حرفه اي)

فراگيران را آدمهاي ماشيني فرض مي كنند و مي كوشند مغز آنها را مانند يك مخزن پر كنند.
به كاربرد آموخته ها اهميت نمي دهند.
به تفكر دانش آموزان توجه ندارند ومطالب را به صورت كليشه اي ياد مي دهند.
اطلاعات گسترده اي در اختيار دانش آموزان قرار مي دهند ، ولي عمق مفاهيم بسيار كم است .
ذهن انسان را مانند عضله اي فرض مي كنندكه هر چه تمرين وتكرار كند قويتر مي شود.
به هر دانش آموزي كه بتواند فقط حفظ كند، اهميت بيشتري مي دهند.
از روشهاي تدريس سنتي و يكسويه وغير فعال بهره مي گيرند.
ارزشيابي از نوع ملاكي را به كار مي بندندو به صورت كليشه اي از آن استفاده مي كنند.

- معلمان معلم مدار (غير حرفه اي)

خود را تنها فرمانده ي كلاس مي دانند .
در مورد اطلاعات و اقدامات خويش تعصب دارند.
دوست دارند همه چيز از زبان آنها گفته شود ودانش آموزان منفعل و شنونده باشند .
در كلاس آنان تدريس به صورت غير اكتشافي انجام مي شود .
تدريس مي كنند ودانش آموزان درس را ياد مي گيرند بنابر اين فرايند دو سويه ي ياددهي- ياد گيري در كلاس آنان اتفاق نمي افتد .
فقط به خود اهميت مي دهند وفقط ياد كردن ها را عرضه مي دارند .

3- معلمان عمل گرا (حرفه اي)

به فرايند كار اهميت مي دهند وبه آن توجه دارند.
فرا گيران را افرادي خلاق وصاحب فكر مي دانند.
براي كار كردهاي ذهني وعملي ارزش قايلند.
انسان را بالقوه داراي تواناييهاي بسيار مي دانند كه هر زمان، امكان بروز آن وجود دارد.
براي بروز خلاقيت ونو آوري آموزش مي دهند.
به تجزيه وتحليل مفاهيم مي پردازند.
به دنبال مغزهاي نوجو مي گردند.
براي كيفيت اعمال ارزش قايلندنه براي كميت آنها.

4- معلمان شاگرد مدار(حرفه اي)

شيفته وعاشق خود جوشي فرا گيرانند.
راهنما وتسهيل كننده ي آموزشند.
از كليه ي امكانات ووسايل براي آسانتر كردن ياد گيري كمك مي گيرند.
به استعدادها وعلايق دانش آموزان توجه دارند.
به جويندگي و پويندگي دانش آموزان توجه دارند.
از روشهاي اكتشافي و فعال براي تدريس بهره مي گيرند.

معلمان بعضاً به تجديد نظر در شيوه هاي آموزشي التفات ندارند.

علتها:

آگاهي نداشتن از تغيير لازم.
نبود دانسته ها و مهارتهاي كافي.
بي اعتقادي به نتيجه ي تغيير لازم روش‌آموزشي.

الف- آگاهي نداشتن از تغيير لازم.

بعضي از معلمان تغيير روش آموزشي را لازم نمي دانندآنها باور دارند كه وظيفه ي خودرابه خوبي انجام داده اند و يا لااقل آنچه را مي توانندعمل مي كنند اينان ضرورت تغيير روش را در جنبه هايي از كاركرد تدريس خود نمي پذيرند.

ب- فقدان دانش و مهارت كافي:

براي ايجاد تغيير، اينكه فقط نياز به تغيير را بشناسيم در خيلي از موارد مارا به مقصد نمي رساند. به پيشرفت آموزش به دانسته ها ومهارتهاي معلم بستگي دارد، معلمان مي توانند مهارتهاي خود را از منابع زير به دست آورند:

دوره ي كارآموزي قبل از خدمت
كتاب راهنما ودستورالعملها
دوره ي كار آموزي ضمن خدمت

ج- بي اعتمادي به تغيير روش آموزشي:

بعضي از معلمان بر اين باورند كه تاثيرشان در زندگي دانش آموزان اندك است آنها نمي توانند در تدريس خودموفق باشند، بنابراين مقاومت اين معلمان در برابر هر گونه تغيير تعجبي ندارد .

منابع: ــــــــــــــــــ